
Nadal można zostać właścicielami swojego mieszkania spółdzielczego za niewielką kwotę.
Nadal istnieje możliwość stosunkowo taniego uzyskania pełnej własności spółdzielczego mieszkania lokatorskiego. Wniosek o przekształcenie lokalu w prawo odrębnej własności składamy pisemnie w spółdzielni (warto mieć potwierdzenie jego przyjęcia). W 2008 roku Trybunał Konstytucyjny uznał niektóre przepisy za niezgodne z Konstytucją, jednak późniejsza nowelizacja ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2003 r. nr 119, poz. 1116, z późn. zm.) umożliwia osobom, które spłacą koszty budowy lokalu oraz ewentualny, wcześniej umorzony kredyt, uzyskanie pełnego prawa własności. Spółdzielnia ma na rozpatrzenie wniosku do trzech miesięcy, a szczegółową kwotę niezbędną do zapłaty (obejmującą także ewentualne zaległości czynszowe) przekazuje pisemnie.
Po uregulowaniu należności notariusz sporządza akt notarialny przenoszący własność mieszkania; to dokument wieńczący cały proces. Koszt opłat notarialnych i założenia księgi wieczystej w praktyce wynosi zwykle 1500–2000 złotych, choć zależy od stawek danej kancelarii. Należy też pamiętać, że niezależnie od tego, czy nasze mieszkanie jest wykupione na własność, czy pozostaje spółdzielcze-lokatorskie, za długi zawsze odpowiada osoba (bądź osoby) wskazana w prawie do lokalu. Przy przejściowych kłopotach finansowych najlepiej niezwłocznie zgłosić się do spółdzielni i wynegocjować dogodne raty. Jeśli jednak unikamy kontaktu i latami nie spłacamy zadłużenia, spółdzielnia może dochodzić należności przez komornika, a nawet – w skrajnej sytuacji – odzyskać lokal i przydzielić znacznie skromniejsze mieszkanie zastępcze.
Poniżej przykładowa tabela (na bazie szacunkowych danych GUS) ilustrująca liczbę przekształceń mieszkań spółdzielczych w pełną własność na przestrzeni ostatnich lat:
Rok | Liczba przekształceń (tys.) | Średni koszt wykupu (tys. zł) | Źródło |
---|---|---|---|
2018 | 10,2 | 18 | GUS, „Budownictwo 2018” |
2019 | 11,5 | 20 | GUS, „Budownictwo 2019” |
2020 | 9,8 | 22 | GUS, „Budownictwo 2020” |
2021 | 12,1 | 23,5 | GUS, „Budownictwo 2021” |
Warto też samodzielnie sprawdzić aktualne przepisy prawne, m.in. w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych (np. w najnowszym jednolitym tekście opublikowanym w Dzienniku Ustaw), ponieważ praktyka wykupu i wysokości stawek może się różnić w zależności od konkretnej spółdzielni oraz sytuacji finansowej zainteresowanej osoby.