Jak Polacy finansują swoje potrzeby — meble, sprzęt RTV/AGD czy nawet samochód.
Polacy coraz chętniej korzystają z rozmaitych form kredytowania przy zakupie nowoczesnych telewizorów, komputerów, a nawet mebli czy samochodów. Nawet jeżeli nie mamy gotówki od ręki, nie musimy odkładać wymarzonego zakupu na bliżej nieokreśloną przyszłość. Większość sklepów ze sprzętem RTV/AGD, a także salony meblowe i samochodowe, proponują swoim klientom finansowanie zakupu w formie kredytu celowego lub ratalnego. Warto jednak pamiętać o dokładnej analizie warunków spłaty, tak aby nie narazić się na nieprzyjemne niespodzianki.
Pierwszym krokiem przy zakupach na raty (np. telewizora, pralki czy zmywarki) jest zazwyczaj złożenie wniosku w punkcie kredytowym – często znajduje się on w tym samym sklepie, co wybrany towar. Wymagane formalności bywają ograniczone do dowodu osobistego oraz zaświadczenia o zarobkach (często na wewnętrznym formularzu). Taki kredyt celowy bywa oferowany z niskim lub wręcz zerowym oprocentowaniem, choć bywa, że w umowie pojawia się np. prowizja lub dodatkowe koszty ubezpieczenia. Warto uważnie porównać oferty i zwrócić uwagę na wszelkie zapisy drobnym drukiem.
W przypadku większych wydatków, takich jak samochód, istnieją różne formy finansowania: od klasycznego kredytu samochodowego, przez ofertę 50/50 (połowę wartości auta płacimy od razu, a drugą połowę po upływie roku), aż po zwykły kredyt gotówkowy, przy którym bank nie jest współwłaścicielem pojazdu. Oprocentowanie kredytu celowego jest zazwyczaj korzystniejsze, ale wiąże się z bardziej szczegółową kontrolą kupowanego auta (marka, rok produkcji, przebieg). W salonach dealerskich można często spotkać opcje promocyjne, przy których nie zapłacimy dodatkowych odsetek – zwłaszcza jeżeli wpłacamy duży wkład własny.
Zdarza się też, że z różnych powodów potrzebujemy mebli na cito: wysłużona kanapa się zepsuła, a chcemy ją wymienić na coś wygodnego i estetycznego. W tym wypadku sklepy meblowe, podobnie jak markety oferujące sprzęt RTV/AGD, zazwyczaj ułatwiają rozłożenie płatności na raty. Proces jest prosty: po wyborze wymarzonych mebli i akceptacji warunków kredytu, podpisujemy umowę (często bezpośrednio w sklepie) i czekamy na zgodę banku. Dzięki temu zamówione wyposażenie może trafić do naszego domu nawet tego samego dnia, a my rozkładamy spłatę na kilka miesięcy albo lat.
Popularnym celem finansowania stały się również wyjazdy wypoczynkowe. Nie każdy dysponuje odłożoną kwotą na zagraniczne wojaże, dlatego banki oferują tzw. „kredyty wakacyjne” – zwykle na rok, tak aby zdążyć je spłacić przed kolejnymi urlopami. Sezonowe promocje wakacyjne bywają niżej oprocentowane lub z ograniczonymi kosztami prowizji. Nawet jeśli planujemy podróż dopiero jesienią czy zimą, warto sprawdzić takie oferty, ponieważ mogą okazać się dużo tańsze niż standardowy kredyt gotówkowy. Oczywiście zawsze należy ocenić, czy rata nie obciąży domowego budżetu bardziej, niż jesteśmy w stanie udźwignąć.
Inną opcją finansowania bieżących potrzeb jest karta kredytowa (czasem dedykowana kobietom lub rodzicom, którzy korzystają z dodatkowych rabatów w wybranych sklepach). Karta ta pozwala płacić za zakupy nawet wtedy, gdy na koncie bieżącym nie mamy środków. Jeśli uregulujemy zadłużenie w tzw. okresie bezodsetkowym (np. 50 lub 60 dni), nie zapłacimy żadnych dodatkowych kosztów. Z kolei osoby chcące jedynie drobnego zastrzyku pieniędzy mogą zainteresować się debetem w koncie osobistym, przyznawanym proporcjonalnie do wysokości wpływów.
Poniżej przykładowa tabela ilustrująca wybrane formy finansowania popularnych zakupów:
| Rodzaj zakupu | Przykładowa forma kredytu | Główne zalety | Możliwe wady |
|---|---|---|---|
| Sprzęt RTV/AGD | Kredyt ratalny (0%, niskie RRSO) | Szybka decyzja, niekiedy zerowe oprocentowanie | Dodatkowe opłaty (np. ubezpieczenie, prowizja) |
| Samochód | Kredyt celowy / 50/50 | Niższe oprocentowanie, opcje promocyjne | Współwłasność banku, ograniczenia w sprzedaży |
| Meble | Kredyt meblowy / Raty w sklepie | Wygodna procedura na miejscu, czasem preferencje cenowe | Ryzyko prowizji, konieczność weryfikacji zarobków |
| Wakacje | Kredyt wakacyjny | Często promocyjne oprocentowanie w sezonie | Możliwość szybkiego zadłużenia w razie braku spłaty |
| Drobne potrzeby | Karta kredytowa / Debet w koncie | Elastyczność, możliwość skorzystania z okresu bezodsetkowego | Wysokie koszty przy nieterminowej spłacie |
Wśród osób z negatywną historią kredytową w BIK sporą popularnością cieszą się tzw. pożyczki pozabankowe. Firmy pożyczkowe nie muszą bowiem sprawdzać klientów w BIK czy KRD tak restrykcyjnie jak banki. Szybkie „chwilówki” pozwalają uzyskać pieniądze niemal od ręki, ale ich oprocentowanie i koszty często bywają wyższe niż standardowe oferty bankowe. Dlatego przed podpisaniem jakiejkolwiek umowy trzeba uważnie przejrzeć tabelę opłat i prowizji, a także oszacować realną zdolność do regulowania rat.
Konta bankowe dla młodzieży zyskują coraz większą popularność, ponieważ uczą młodych ludzi odpowiedzialnego zarządzania finansami. Z kolei dla dorosłych sporym atutem bywa przejrzystość w dostępie do historii wydatków i łatwość płacenia rachunków online. Niezależnie jednak od rodzaju kupowanego przedmiotu (telewizor, laptop, meble, samochód) czy formy finansowania (kredyt ratalny, karta kredytowa, debet, pożyczka pozabankowa), najważniejsze pozostaje racjonalne spojrzenie na własne dochody i stałe koszty. Warto sprawdzić kilka ofert, porównać ich warunki i wziąć pod uwagę całkowity koszt zobowiązania, aby uniknąć stresu związanego z ewentualnymi trudnościami w spłacie zadłużenia.
Takie rozsądne podejście pozwala cieszyć się nowym sprzętem, meblami lub samochodem bez rujnowania domowego budżetu i długotrwałych zobowiązań finansowych. Jeśli przed podpisaniem jakiejkolwiek umowy dobrze przeanalizujemy wymagania banku bądź firmy pożyczkowej, będziemy wiedzieli, jakich rat i kosztów się spodziewać, a w efekcie unikniemy przykrych rozczarowań. Dzięki temu zakup upragnionego telewizora 3D, nowej pralki czy wyjazd na wymarzone wakacje może przebiec bez zbędnych komplikacji.
